Skoro jesteś na tej stronie to prawdopodobnie otacza cię cała masa sprzętów elektrycznych i elektronicznych. Smartfony, tablety, telewizory, komputery, zegarki, pralki i inne urządzenia zasilane prądem są nieodzownym elementem naszego życia. Kiedy tylko się zepsują, albo znudzą bierzemy je i wyrzucamy do śmieci... No właśnie nie! Wyrzucenie tzw. elektrośmieci do kosza lub co gorsza do lasu bądź innego rowu może cię kosztować nawet 5 tys. zł grzywny!
Kwestię elektrośmieci reguluje ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2005r. Nr 180, poz. 1495 tj.). Określa ona kwestie postepowania ze zużytą elektroniką. Tej nie możemy wyrzucać na śmietnik, ponieważ jest to niebezpieczne i szkodliwe dla środowiska. Postanowiliśmy przybliżyć ten temat osobom, które nie wiedzą jak postępować z np. smartfonem, który swoje najlepsze dni ma dawno za sobą.
Skoro nie mogę wynieść lodówki do śmietnika, to co mam sobie z nią zrobić? Tutaj z pomocą przychodzą różne rozwiązania przewidziane w przepisach. Użytkownicy sprzętów elektronicznych mogą się pozbyć zużytych urządzeń w specjalnych punktach lub w sklepach z nowym sprzętem elektronicznym. Warto zainteresować się również życiem osiedla lub swojej miejscowości, ponieważ nierzadko spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe, czy władze lokalne organizują zbiórki elektrośmieci. Na rynku znajdzie się także sporo prywatnych firm zbierających zużyte sprzęty celem odzyskiwania części i materiałów. Niekiedy można spotkać również kontenery przeznaczone na zbiórkę odpadów elektrycznych. Poniżej opisujemy dwa główne punkty zbiórki elektrośmieci.
Sklepy ze sprzętem elektrycznym. Sprzedawcy elektroniki mają obowiązek przyjąć zużyty sprzęt elektroniczny pod warunkiem, że klient dokonuje zakupu urządzenia tej samej kategorii. Mamy więc formę wymiany starego urządzenia na jego następcę. Warto nadmienić, że część sklepów świadczy odpłatne usługi utylizacji elektroniki, a inne organizują zbiórki w zamian za bonusy do zakupów. Zużyty sprzęt w przypadku kupna nowego można dostarczyć samodzielnie do sklepu lub oddać bezpłatnie kurierowi dostarczającemu nowe urządzenie. Warunkiem jest wcześniejsze poinformowanie sprzedawcy o chęci oddania starego sprzętu.
Sklepy z elektroniką o powierzchni od 400 m2 mają obowiązek nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu elektronicznego pod warunkiem, że żaden z jego wymiarów nie przekracza 25 cm. W przypadku serwisów mają one obowiązek nieodpłatnego utylizowania serwisowanych przez siebie urządzeń kiedy naprawa nie była możliwa, lub klient zrezygnował z niej ze względów ekonomicznych. W tym miejscu warto wspomnieć, że baterie i akumulatory również są traktowane jako elektrośmieci i wymagają odpowiedniej utylizacji. Wiele sklepów elektronicznych i wielobranżowych wystawia specjalne pojemniki w swoich obiektach celem gromadzenia zużytych baterii.
PSZOK (Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) i MPSZOK ( Mobilny Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) to punkty gromadzenia odpadów nie kwalifikujących się pod zwykłe śmieci. Oddawanie zużytych i starych urządzeń elektrycznych w PSZOK jest usługą darmową, ale to w kwestii oddającego pozostaje dostarczenie urządzenia na miejsce. Część samorządów organizuje mobilne punkty zbiórkowe MPSZOK, w których odbiór odpadów odbywa się na takich samych zasadach, jak w stacjonarnych obiektach. Jak widać pozbycie się elektrośmieci nie jest takie trudne, ale wymaga minimum więcej chęci i pracy niż wrzucenie starego pada, lokówki, czy innej lampki do kosza. No właśnie, tylko jakie gadżety i sprzęty kwalifikują się pod miano elektrośmieci według ustawodawcy?
Najprościej powiedzieć, że nie wolno nam wyrzucić do śmieci żadnego urządzenia zasilanego elektrycznością. Bez względu na to, czy energię czerpie bezpośrednio z gniazdka, czy baterii lub akumulatora. Jeżeli w poniedziałek rano rozbijasz młotkiem budzik, to nie wolno ci go wrzucać do kosza. Mimo, że w 95% jest zbudowany z chińskiego plastiku! Co więcej wspomniana wyżej ustawa bardzo konkretnie reguluje to jakie urządzenia kwalifikują się pod kategorię sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Moglibyśmy wypisać szczegółowo wszystko, ale szanujemy wasz czas, dlatego tylko wypunktujemy kategorie przewidziane przez ustwę z dnia 29 lipca 2005 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2005r. Nr 180, poz. 1495 tj.) Szczegółowy spis znajdziecie właśnie w tym dokumencie dostępnym na państwowej stronie Sejmu RP.
Kategorie elektrośmieci:
1.Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego.
2.Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego.
3.Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny.
4.Sprzęt audiowizualny.
5.Sprzęt oświetleniowy.
6.Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych,
stacjonarnych narzędzi przemysłowych.
7.Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy.
8.Wyroby medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych
produktów.
9.Przyrządy do nadzoru i kontroli.
10.Automaty do wydawania.
Teraz już wiecie co zrobić ze zużytym sprzętem elektronicznym. Niektórzy z was mogą myśleć, że to przecież nie ma znaczenia, gdzie trafi zużyta elektronika. Jednak w zwykłych śmieciach może ona stanowić m.in. zagrożenie pożarowe lub chemiczne. W odpowiednich rękach zostanie ona rozebrana i przynajmniej częściowo zrecyklingowana. Takimi małymi i niekosztującymi niemal nic działaniami możemy pomóc środowisku. Tym bardziej, że jako środowisko geekowe otaczamy się elektroniką różnej maści!